Türkiye'de konut fiyatlarındaki fahiş artış, barınma sorununu derinleştiriyor. Kiralık ve satılık daire fiyatları arasındaki uçurum giderek açılırken, asgari ücretlinin ev sahibi olma hayali de zorlaşıyor. TÜİK ve Merkez Bankası verileri, 2010 yılından bu yana yaşanan değişimi gözler önüne seriyor. Bir evin bedelinin 441 kira ücretine denk gelmesi ise durumun vahametini ortaya koyuyor.
Kira Artışları ve TÜİK Verileri
TÜİK verilerine göre kira bedellerindeki artışlar şu şekilde:
- 2010 yılında 488,11 TL
- 2015 yılında 669,22 TL
- 2020 yılında 1.122,14 TL
2022 Nisan ayında açıklanan 1.408,73 TL'lik fiyat baz alındığında, 2024 sonuna kadar yaşanan artış oranı %480'i buluyor. Bu artışla birlikte TÜİK, 2024 yılı enflasyon hesaplamasında kira bedelini 8.170,65 TL olarak kabul ediyor.
Konut Fiyatlarındaki Artış Şoku
Merkez Bankası'nın verilerine göre 100 metrekarelik bir evin fiyatı ise şu şekilde değişim gösterdi:
- 2010’da 106 bin 270 TL
- 2015’te 221 bin 720 TL
- 2020’de 397 bin 200 TL
- 2024 3 milyon 606 bin 130 TL
Bu veriler, konut fiyatlarının son yıllarda ne denli yükseldiğini açıkça ortaya koyuyor. Özellikle 2020'den 2024'e yaşanan artış, dikkate değer bir seviyede.
Asgari Ücret ve Konut Alımı Arasındaki Uçurum
Satılık ve kiralık daire fiyatları karşılaştırıldığında, satılık dairelerin çok daha pahalı olduğu görülüyor. 2010 yılında bir ev fiyatı yaklaşık 218 kira bedeline denk gelirken, bu oran 2015'te 331'e, 2020'de 354'e ve 2024'te ise 441'e yükseldi. Yani, 2024 yılında bir ev almak için tam 441 aylık kira ödemesi yapmak gerekiyor.
Asgari ücretlinin durumu ise daha karmaşık. TÜİK'in hesaplamalarına göre asgari ücretli kiralar konusunda bir nebze avantajlı olsa da, ev sahibi olma konusunda büyük zorluklar yaşıyor. 2010'da asgari ücret, TÜİK'in hesapladığı kiranın 1,56 katı iken, 2015'te bu oran 1,80'e yükseldi. 2020'de asgari ücret 2,07 kira bedeline karşılık gelirken, 2024'te bu oran 2,08 oldu. Ancak, ev fiyatlarına oranla asgari ücretin alım gücü giderek azalıyor. 2010'da asgari ücret bir ev fiyatının %0,72'si iken, 2024'te bu oran %0,47'ye geriledi.
Sonuç olarak, Türkiye'de konut fiyatlarındaki artış, barınma sorununu giderek derinleştiriyor. Asgari ücretli, genel olarak kiraları ödemekte zorlanmasa da, ev sahibi olma konusunda ciddi engellerle karşılaşıyor. Konut fiyatlarındaki bu yükselişin önüne geçilmesi ve uygun fiyatlı konut projelerinin hayata geçirilmesi, barınma sorununun çözümüne katkı sağlayacaktır. Aksi takdirde, ev sahibi olmak birçok vatandaş için ulaşılamaz bir hayal olarak kalmaya devam edecek.
