Türkiye'de yaşanan zirai don felaketi, bazı fırsatçı tüccarların iştahını kabarttı. Özellikle geçen yılın mahsulü olan ve depolarda bekleyen kuru meyvelerin fiyatları, son bir ayda adeta tavan yaptı. Kuru kayısı başta olmak üzere, fındık, Antep fıstığı, kuru üzüm ve kuru incir gibi ürünlerde yaşanan bu fahiş fiyat artışı, tüketicinin cebini yakıyor.
Fırsatçılar İş Başında: Kuru Meyve Fiyatları Neden Arttı?
Zirai donun etkisiyle ürün kaybı yaşanacağı bahanesiyle, stoklardaki ürünlerin fiyatları bir anda ikiye katlandı. Tüccarlar, yaşanan doğal afeti fırsata çevirerek haksız kazanç elde etmeye çalışıyor. Bu durum, özellikle dar gelirli vatandaşları olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, bu tür durumlarda yetkililerin denetimleri sıklaştırması ve fırsatçılara karşı gerekli cezai işlemleri uygulaması gerektiğini belirtiyor.
Peki, zirai don nedir ve tarımı nasıl etkiler? Zirai don, bitkilerin su içeriğinin donma noktasına ulaşması sonucu meydana gelen bir hava olayıdır. Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında yaşanan ani sıcaklık düşüşleri, tarım ürünleri için büyük bir tehdit oluşturur. Don, bitkilerin hücrelerine zarar vererek büyüme ve gelişmesini engeller, hatta bazı durumlarda bitkilerin tamamen kurumasına neden olabilir. Bu durum, ürün rekoltesini düşürerek fiyatların artmasına yol açabilir.
Hangi Kuru Meyvelerde Fiyat Artışı Yaşandı?
Fiyat artışından en çok etkilenen kuru meyveler şunlar:
- Kuru Kayısı: Fiyatı son bir ayda %100 arttı.
- Kuru Üzüm: Fiyatı son bir ayda %80 arttı.
- Kuru İncir: Fiyatı son bir ayda %90 arttı.
- Antep Fıstığı: Fiyatı son bir ayda %70 arttı.
- Fındık: Fiyatı son bir ayda %60 arttı.
Bu artışlar, tüketicilerin kuru meyve tüketimini azaltmasına ve farklı alternatiflere yönelmesine neden olabilir. Ayrıca, ihracat yapan firmalar da bu durumdan olumsuz etkilenebilir.
Tüketici Ne Yapmalı?
Bu tür durumlarda tüketicilerin bilinçli davranması ve alternatif ürünlere yönelmesi önemlidir. Ayrıca, fırsatçıların oyununa gelmemek için alışveriş yaparken fiyatları karşılaştırmak ve güvendiği satıcılardan alışveriş yapmak da önemlidir. Tüketici dernekleri, vatandaşları bu konuda uyararak fahiş fiyat uygulamalarına karşı birlikte hareket etmeye çağırıyor.
Zirai don felaketi ve fırsatçıların neden olduğu bu durum, hem üreticiyi hem de tüketiciyi olumsuz etkiliyor. Yetkililerin bu konuda gerekli önlemleri alması ve fırsatçılara göz açtırmaması gerekiyor. Aksi takdirde, bu tür olaylar tekrar yaşanabilir ve ekonomik dengeler bozulabilir.
