
YHT Garı Skandalı: Cengiz-Limak-Kolin'e Milyarlar Nereye Gitti?
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın (TCDD) içinde bulunduğu mali krizi ve Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı'na yapılan ödemeleri gündeme getirdi. Karasu, TCDD'nin 2024 yılında yaklaşık 37 milyar TL zarar ettiğini ve bu zararın önemli bir kısmının Ankara YHT Garı'nın yolcu garantisi ödemelerinden kaynaklandığını iddia etti. İddiaya göre, Cengiz-Limak-Kolin ortaklığına 2024 yılı sonu itibarıyla 69 milyon 352 bin dolar, yani yaklaşık 2.7 milyar TL yolcu garantisi parası ödendi.
Yolcu Garantisi Ödemeleri Tartışması
Ulaş Karasu, konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) taşıyarak önemli sorular yöneltti. Karasu, "Yolcu sayısı yoğunluğu ile garantilerin her yıl artış olacağı bilinmesine ve öngörülmesine karşın, YHT sefer ve tren seti sayısının yeterince artırılmamış olmasının gerekçeleri nelerdir?" diye sordu. Bu soru, yolcu garantisi sisteminin etkinliği ve TCDD'nin stratejik planlaması hakkında ciddi şüpheler uyandırıyor.
Yolcu garantisi uygulaması, kamuoyunda sıkça tartışılan bir konu. Özellikle büyük altyapı projelerinde uygulanan bu sistem, projeyi üstlenen firmalara belirli bir yolcu veya kullanım sayısı garanti ederek, yatırım riskini azaltmayı amaçlıyor. Ancak, garanti edilen sayılara ulaşılamaması durumunda, devlet bütçesinden firmalara ödeme yapılması, kamuoyunda eleştirilere neden oluyor. Ankara YHT Garı örneği, bu tartışmaları yeniden alevlendirdi.
Ulaş Karasu'nun açıklamaları, TCDD'nin mali durumu ve yolcu garantisi uygulamaları hakkında daha detaylı bir inceleme yapılması gerektiğini ortaya koyuyor. Bu durum, benzer projelerde yolcu garantisi sisteminin gözden geçirilmesi ve daha şeffaf bir şekilde yönetilmesi gerekliliğini vurguluyor.
TCDD'nin Zarar Tablosu
TCDD'nin 2024 yılındaki yaklaşık 37 milyar TL'lik zararı, kurumun mali sürdürülebilirliği hakkında endişe yaratıyor. Bu zararın nedenleri arasında, artan enerji maliyetleri, personel giderleri, bakım ve onarım harcamaları gibi faktörler bulunuyor. Ancak, yolcu garantisi ödemeleri de bu zararın önemli bir bölümünü oluşturuyor.
TCDD'nin zarar etmesinin ülke ekonomisine de olumsuz etkileri olabilir. Demiryolu taşımacılığı, özellikle yük taşımacılığında önemli bir rol oynuyor. Demiryolu taşımacılığının aksaması, lojistik maliyetlerini artırabilir ve rekabet gücünü azaltabilir. Ayrıca, TCDD'nin yatırım yapma kapasitesini de olumsuz etkileyebilir.
TCDD'nin mali durumunu iyileştirmek için çeşitli önlemler alınması gerekiyor. Bu önlemler arasında, maliyetleri düşürmek, gelirleri artırmak, verimliliği artırmak ve daha etkin bir finansman yönetimi uygulamak yer alabilir.
YHT Seferleri ve Tren Seti Sayısı
Ulaş Karasu'nun dikkat çektiği bir diğer önemli nokta ise, YHT sefer ve tren seti sayısının yeterince artırılmamış olması. Yolcu sayısının artmasına rağmen, sefer sayısının aynı kalması veya yetersiz artması, yolcuların mağduriyetine neden olabilir. Ayrıca, trenlerin doluluk oranının artması, konfor seviyesini düşürebilir.
YHT sefer ve tren seti sayısının artırılması, demiryolu taşımacılığının cazibesini artırabilir ve daha fazla insanın demiryolunu tercih etmesini sağlayabilir. Bu durum, karayolu trafiğini azaltabilir, çevre kirliliğini önleyebilir ve enerji tasarrufu sağlayabilir.
- YHT seferlerinin ve tren seti sayısının artırılması için TCDD'nin yatırım yapması gerekiyor.
- Yeni tren setleri alınması, mevcut trenlerin modernize edilmesi ve demiryolu altyapısının iyileştirilmesi gibi yatırımlar yapılması önem taşıyor.
- Ayrıca, sefer planlamasının daha iyi yapılması ve yolcu taleplerine göre seferlerin düzenlenmesi de gerekiyor.
Ankara YHT Garı'na yapılan yüksek miktardaki yolcu garantisi ödemeleri ve TCDD'nin genel mali durumu, demiryolu taşımacılığının geleceği hakkında soru işaretleri yaratıyor. Ulaş Karasu'nun TBMM'ye taşıdığı bu konu, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı ve yetkililerin konuyla ilgili daha detaylı bir açıklama yapması bekleniyor. Demiryollarının ülke ekonomisi için stratejik önemi göz önüne alındığında, TCDD'nin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması ve yolcu memnuniyetinin artırılması büyük önem taşıyor.