Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı, açıldığı günden bu yana tartışmalara konu olmaya devam ediyor. 2016 yılında yapımı tamamlanan ve 8 yıl için 46 milyon yolcu garantisi verilen gar, bu hedefin çok uzağında kaldı. Cengiz-Limak-Kolin ortaklığı tarafından inşa edilen garı, 2016-2024 yılları arasında sadece 16 milyon 823 bin yolcu kullandı. Bu durum, devletin kasasından milyonlarca dolar garanti ödemesi yapılmasına neden oldu.

YHT Garı'ndaki Garanti Ödemeleri TBMM Gündeminde

CHP Milletvekili Mehmet Tahtasız, Ankara YHT Garı'ndaki garanti ödemelerini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı. Tahtasız, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı'na yönelttiği soru önergesinde, "Garın açıldığı 2016’dan bugüne kadar yıl bazında ve toplam ne kadar yolcu garantisi verildi, kaç yolcu kullandı, ne kadar ödeme yapıldı?" sorularını yöneltti.

Bakanlıktan gelen cevaplar ise durumun vahametini gözler önüne serdi. 2024 yılı sonu itibarıyla yapılan garanti ödemelerinin 69 milyon 352 bin dolar (2.7 milyar TL) olduğu belirlendi. Bu durum, kamuoyunda büyük tepkilere yol açarken, söz konusu projenin gerekliliği ve fizibilitesi yeniden sorgulanmaya başlandı.

Yolcu Sayısı Neden Düşük Kaldı?

Ankara YHT Garı'nın beklenen yolcu sayısına ulaşamamasının çeşitli nedenleri bulunuyor. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Yüksek hızlı tren bilet fiyatları: YHT bilet fiyatlarının, otobüs ve uçak biletlerine göre daha yüksek olması, yolcuların tercihini etkiliyor.
• Sefer sıklığı: YHT seferlerinin, özellikle bazı güzergahlarda yeterli sıklıkta olmaması, yolcuların beklentilerini karşılamıyor.
• Garın konumu: Ankara YHT Garı'nın şehir merkezine uzak bir konumda olması, ulaşım sorunlarına neden oluyor.
• Alternatif ulaşım seçenekleri: Otobüs firmalarının rekabetçi fiyatlarla hizmet sunması ve havayolu şirketlerinin de uygun kampanyalar düzenlemesi, YHT'nin yolcu sayısını olumsuz etkiliyor.

Bu faktörler bir araya geldiğinde, Ankara YHT Garı'nın garanti edilen yolcu sayısına ulaşamaması kaçınılmaz hale geliyor. Devletin, bu durumdan kaynaklanan zararı karşılamak için milyonlarca dolar ödeme yapması ise kamuoyu vicdanını yaralıyor.

Sonuç: Kamu Zararı Mı, Yoksa Vizyon Projesi Mi?

Ankara YHT Garı, yapıldığı dönemde Türkiye'nin modernleşme vizyonunun bir parçası olarak lanse edilmişti. Ancak, gelinen noktada projenin maliyeti ve faydası tartışma konusu olmaya devam ediyor. Garanti ödemelerinin yüksekliği, projenin kamu zararına yol açtığı yönündeki eleştirileri güçlendiriyor.

Ankara YHT Garı örneği, kamu projelerinin planlanması ve uygulanması sürecinde daha dikkatli olunması gerektiğini gösteriyor. Fizibilite çalışmalarının daha gerçekçi verilere dayanması, garanti ödemelerinin daha makul seviyelerde tutulması ve ulaşım altyapısının entegre bir şekilde planlanması, benzer sorunların yaşanmasının önüne geçebilir. Aksi takdirde, kamu kaynakları heba olmaya ve vatandaşın cebinden çıkan paralar boşa gitmeye devam edecektir.