Türkiye'nin kredi risk primi (CDS), son dönemde yaşanan gelişmelerle birlikte dikkat çekici bir yükseliş gösterdi. Özellikle Mart ayında yaşanan siyasi gelişmelerin ardından, ülkenin 5 yıllık CDS'i 372 baz puana kadar yükselerek Kasım 2023'ten bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, yatırımcılar arasında tedirginliğe yol açarken, ekonomistler gelişmeleri yakından takip ediyor.
CDS Nedir ve Neden Yükseliyor?
CDS, bir ülkenin veya şirketin borçlarını ödeme riskini gösteren bir tür sigorta poliçesidir. CDS'in yükselmesi, yatırımcıların o ülkenin veya şirketin borçlarını ödeyememe riskini daha yüksek gördüğü anlamına gelir. Türkiye'nin CDS'indeki yükselişin başlıca nedenleri şunlardır:
- Küresel piyasalardaki belirsizlikler: Dünya genelindeki ekonomik ve politik gelişmeler, yatırımcıların risk iştahını azaltarak Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere yönelik ilgiyi azaltabiliyor.
- Siyasi gelişmeler: Mart ayında yaşanan siyasi gelişmeler, Türkiye'nin ekonomik istikrarına yönelik endişeleri artırarak CDS'in yükselmesine neden oldu.
- Enflasyon ve faiz oranları: Yüksek enflasyon ve faiz oranları, Türkiye'nin borçlarını ödeme kapasitesini olumsuz etkileyerek CDS'i yukarı çekiyor.
Piyasalar Nasıl Etkileniyor?
CDS'deki yükseliş, Türkiye piyasalarında çeşitli etkilere yol açıyor. Bunlardan bazıları:
- Borsa İstanbul'da düşüş: Yatırımcıların riskten kaçınma eğilimi artarken, Borsa İstanbul'da satış baskısı görülebiliyor.
- Türk Lirası'nda değer kaybı: CDS'deki yükseliş, Türk Lirası'nın değer kaybetmesine neden olabiliyor.
- Yatırım maliyetlerinde artış: Türkiye'nin borçlanma maliyetleri artarken, şirketlerin yatırım yapma iştahı azalabiliyor.
Trump'ın Politikaları ve Küresel Etkiler
Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük tarifeleri gibi politikaları, küresel piyasalarda dalgalanmalara neden olurken, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler de bu durumdan etkileniyor. Trump'ın politikaları karşısında yatırımcıların tedirginliği artarken, 2008 yılından bu yana Çin borsalarında en büyük düşüşler yaşanmıştı.
Pershing Square Kurucusu Bill Ackman, X hesabı üzerinden Trump'a seslenerek, "Başkan’ın pazartesi günü bir mola verme ve adil olmayan bir tarife sistemini düzeltmek için zaman kazanma fırsatı var. Alternatif olarak, kendi kendimizin neden olduğu ekonomik bir nükleer kışa doğru gidiyoruz" ifadelerini kullanmıştı.
Sonuç
Türkiye'nin kredi risk primindeki yükseliş, ekonomik istikrarı tehdit eden önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor. Bu durum, yatırımcıların dikkatini çekerken, hükümetin ve ilgili kurumların bu konuda alacağı önlemler büyük önem taşıyor. Ekonomik reformlar, enflasyonla mücadele ve siyasi istikrarın sağlanması, CDS'in düşürülerek Türkiye ekonomisine olan güvenin yeniden tesis edilmesinde kritik rol oynayacaktır.
